ΕΝΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ ΠΡΙΝ ΚΥΡΙΑΡΧΗΣΕΙ Η ΠΡΟΚΛΗΤΙΚΗ ΑΝΑΙΔΕΙΑ

Η πλήρης χρήση του διαδικτύου ενισχύει τη γλώσσα μας. Όχι μόνο Μessenger!

Του Δημήτρη Αθ. Αλεξανδράκη

Γεννήθηκαν πολλά ερωτηματικά, με τα γραφόμενα στην πινακίδα, που κρατούσε διαδηλωτής στο Σύνταγμα. Μερικώς ανορθόγραφη, αποτύπωνε την αλήθεια των πραγμάτων. Αυτό που πιστεύει, το γράφει ο εν λόγω ΑΓΡΟΤΗΣ, στη γλώσσα του.

Εξεπλάγησαν(1) κάποιοι δημοσιογράφοι, από τα γραφόμενα στην πινακίδα και διερωτήθηκαν "τί γλώσσα είναι αυτή"; Κι όμως είναι Ελληνικά, αλλά θέλουν εμβάθυνση. Μια αυτονόητη διαδικασία, που πρέπει να διέπει τον δημοσιογραφικό κόσμο. Επιβάλλεται και δεν νοείται να πολυβολούν το κοινό τους ως   τηλεπερσ-όνοι και να θεωρούν πως Ελληνικά είναι μόνο αυτά που αυτοί γνωρίζουν. Τους φάνηκε ακαταλαβίστικο; Δεν θα έπρεπε να αναρωτηθούν, μήπως δεν ξέρουν κάποια λέξη; Ακόμη και τα λεξικά έχουν ελλείψεις, το παραδέχονται συγγραφείς λεξικών.

Κατηγορούμε τους νέους πως λοιδορούν τη γλώσσα μας. Τι κάνουμε γι’ αυτό όμως, Δεν φταίνε τα παιδιά μας, γιατί εμείς οι ίδιοι τους παραδίδουμε στην αποστροφή των ιδιαιτεροτήτων της Ελληνικής γλώσσας. Ακόμη και σε αξιόλογα κείμενα έχουν παρεισφρήσει(;) - από αμέλεια ή εσκεμμένα - λέξεις που αποπροσανατολίζουν. Στην Βικιπαίδεια, την ελεύθερη διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια, στο λήμμα για τις διαλέκτους, γράφει πως «…Όσον αφορά τις νεοελληνικές τοπικές διαλέκτους, ο κύριος όγκος τους δεν εμφανίζει έντονες διαφορές  με  εξαίρεση κάποιες απομακρυσμένες και λίαν αποκλίνουσες διαλέκτους που ομιλούνται σε απομονωμένες  κοινότητες.»(2) Αναφέρει καθαρά  πως οι κοινότητες αυτές έχουν πάρει αποκλίνουσα πορεία. Λάθος δρόμο! Πολλά τα ερωτήματα. Αποκλίνουσα ή διατηρούσα αποκρυσταλλωμένες λέξεις ή ρίζες κατά μία άλλη εξέταση από την αρχαιότητα, που κάποιοι προσπαθούν να τις αποβάλουν; Λέξεις που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην περαιτέρω μελέτη των αρχαίων κειμένων; Αλλά ξέχασα περιμένουμε εξ Αμερικής… τα δολάρια… τους καθηγητές… τους επιστήμονες… κλπ.

Διακρίνονται καθαρά στην πινακίδα τα εξής:

ΑΓΡΟΤΗ ΜΙ ΠΛΑΙΑΙΖ΄ ΣΚΩΣ΄

ΤΑΛΟΡΘΑ ΠΑΡΤΣ’ ΠΑΡΑΝΤΑΡΙΑ

ΛΙΜΟΥΤΟΥΡΠΑΚΤΣ΄

ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΑΛΛΙΦΩΝΙΟΥ

ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ

Εν τούτοις, γράφουν οι δημοσιογράφοι με  πηχυαίους τίτλους, «ο αγρότης με τα πλακάτ που θυμίζουν Αραμαϊκά ξαναχτύπησε στο Σύνταγμα!»(3) Δεν θυμίζουν τίποτα άλλο;(!) Πρόκειται δηλαδή για έναν τύπο που δεν ξέρει τη γλώσσα της χώρας που κατοικεί; Κατάντια θεωρούν την γραφή αυτού του ανθρώπου; 

 Στο τσαντίρι τους δεν έχουν βιβλιοθήκη με λεξικά ή εσκεμμένα λένε πως είναι σκηνίτες, για να παίζουν το χρηματοαποδοτικό παιχνίδι τους σε βάρος ακόμη και της ίδιας της γλώσσας που χρησιμοποιούν; Γράφει λοιπόν αυτός ο άνθρωπος Αραμαϊκά; Το ίδιο όμως μπορεί να πει κάποιος και για τους κυρίους Τσαδηριώτες ή Τσαντηριώτες. Χρησιμοποιούν Τούρκικα;  Χρησιμοποιούν μια λέξη που δεν υπάρχει στην Ελληνική γλώσσα. Στην φωτογραφία δεξιά από το ΛΕΞΙΚΟΝ ΕΠΙΤΟΜΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ του ΣΚΑΡΛΑΤΟΥ Δ. ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ 1839 για το μοντέρνο τους όνομα βρίσκεται μόνο η λέξη τσαδήρι. Λέξη που την συναντούμε στα Περσικά (چادر), και στα Τουρικά. (Çadır). Σκηνήτες, υπήρχαν και στην παλαιά Ελλάδα, ακόμη και στην παλαιότερη, με μια μικρή λεπτομέρεια ήταν οι πτωχότατοι περιφερόμενοι κάτοικοι. Παρ’ όλα αυτά δεν τους απέβαλε ο λαός, τους άφησε ακόμη και στα λεξικά του. Αυτοί γιατί λοιδορούν και εμμέσως προωθούν την αποβολή του αγρότη;

Επ’ ευκαιρία, να σημειώσουμε και το λογικό επιχείρημα, πως αν μία λέξη δεν βρίσκεται στην Ελληνική Γραμματεία, δεν σημαίνει πως δεν υπήρχε ως λέξη. Θεωρώ βέβαιο, πως το σύνολο της Ελληνικής Γραμματείας, δεν έφτασε έως τις μέρες μας. Αλλά και ολόκληρη να έφθανε, είναι αδύνατον να περιείχε, όλες τις λέξεις που χρησιμοποιήθηκαν, ιδιαίτερα στον προφορικό λόγο, από τη γέννηση της Ελληνικής Γλώσσας. Συνεπώς δεν μπορούμε να υποστηρίξουμε με ασφάλεια, την μη ύπαρξη μιας λέξης από την αρχαιότητα. Το κενό αυτό, σε ένα βαθμό το καλύπτει η μελέτη των κανόνων που διέπουν τη δομή μιας γλώσσας, η γραμματική δηλαδή και η γλωσσολογία εν γένει. Βρίσκουμε στην Ελληνική Γραμματεία επί παραδείγματι τη λέξη ολόφωτοι… (Scholia In Aeschylum «…ἄλλας δὲ τεσσαράκοντα ὁλόφωτοι τελοῦσιν.») Ποιο είναι το απαγορευτικό, ώστε να μην υπήρξε στην αρχαιότητα η λέξη  όλόρθοι;  Τα ‘λορθα γράφει η πινακίδα και εννοεί ο ασπούδαστος ΑΓΡΟΤΗΣ ψήλωσε, ορθώσου με επίταση, με ένταση! Αλλά ξέχασα, ο επικρατέστερος όρος που χρησιμοποιείται στα κοινωνικά δίκτυα είναι, «σήκω από τον καναπέ». Αν και ο καναπές μέχρι πρότινος, είχε ως βάση το ξύλο, η ραγδαία εξέλιξη άφησε πίσω και τους υλοτόμους και τους ξυλουργούς. Γιατί να γνωρίζει ο Έλληνας σήμερα τους στίχους της Ψ Ραψωδίας της Ιλιάδος;

114. Οἳ δ᾽ ἴσαν ὑλοτόμους πελέκεας ἐν χερσὶν ἔχοντες

115. σειράς τ᾽ εὐπλέκτους· πρὸ δ᾽ ἄρ᾽ οὐρῆες κίον αὐτῶν.

116. πολλὰ δ᾽ ἄναντα κάταντα πάραντά τε δόχμιά τ᾽ ἦλθον·

Γιατί να γνωρίζει τον Καζαντζάκη και τον Κακριδή, που προσπάθησαν να διατηρήσουν τουλάχιστον το νόημα της Ιλιάδος;  114, 115 & 116 «…Κι αυτοί εκινούσαν, και καλόπλεχτα σκοινιά στα χέρια εκράτουν και κοφτερά τσεκούρια᾿ κι όδευαν μπροστά τους τα μουλάρια. Πήραν ανηφόρα, κατηφόρα κι ανάπλαγα και πλευρές,…»

 Θα σταματήσω εδώ κάνοντας μια ανάλυση των γραφομένων στην πινακίδα. Για όσους δεν το γνωρίζουν, στο pc μπορούμε να μεγαλώσουμε την εικόνα πατώντας ταυτόχρονα Ctrl και +.

ΤΟΠΙΚΟΣ ΙΔΙΩΜΑΤΙΣΜΟΣ	ΚΟΙΝΗ ΓΛΩΣΣΑ	ΤΕΜΑΧΙΑ ΕΣΦΑΛΜΕΝΟΥ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ		ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ (λάθος που προτάχθηκε στο εκπαιδευτικό σύστημα)	ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ ΑΡΧΙΚΗ - ΡΙΖΙΚΗ	ΕΡΜΗΝΕΙΑ
		ΝΕΑ	ΑΡΧΑΙΑ
ΑΓΡΟΤΗ	Αγρότη	ο αγρότης	ὁ ἀγρότης	Αγρότη: αγρότης ουσιαστικό αρσενικό ενικός γενική αιτιατική κλητική	άγγελος < αρχ. ἄγγελος και άγω < αρχ. ἄγω < ΙΕ *ag-	1.  Ο γεωργός και με επέκταση αυτός που ζει στην ύπαιθρο και ασχολείται επαγγελματικά με την πρωτογενή παραγωγή (γεωργία, κτηνοτροφία, κτλ.) 2.  ἀγρότης, -ου, ὁ (ἀγρός), I. χωρικός, χωριάτικος, σε Ευρ. II. (ἄγρα) = ἀγρευτής, κυνηγός, σε Ομήρ. Οδ.· θηλ., ἀγρότις (κούρα), δηλ. η Άρτεμη, σε Ανθ.
ΜΙ	μη	μη	μή	Μὴ αρνητικό μόριο		Απαγορευτικό ή αποτρεπτικό μόριο για την εκφορά άρνησης σε προτάσεις επιθυμίας.
ΠΛΑΙΑΙΖ’	πλαγιάζεις	πλαγιάζω	πλαγιάζω	Πλαγιάζεις: πλαγιάζω ρήμα ενεργητική ενεστώτας οριστική ενικός δεύτερο	πέλαγος < αρχ. < ΙΕ πελα- "ευρύς, επίπεδος"	1.     Γέρνω ή κάνω κτ. να γείρει, να πάρει πλάγια θέση. 2.     Ξαπλώνω, πέφτω στο κρεβάτι κυρίως για να κοιμηθώ.
ΣΚΩΣ΄	σηκώσου	σηκώνομαι	Βρέθηκε στην Ελληνική Γραμματεία  ως Ἀνασηκῶσαι	Σηκώσου: σηκώνομαι ρήμα παθητική αόριστος       προστακτική ενικός δεύτερο	σηκός < αρχ. Ετυμολογία: [<μσν. σηκώνω < μτγν. σηκῶ "ζυγίζω" < σηκός "ζύγι"]	1       Σηκώσου: παροτρύνω σε εξέγερση, σε επανάσταση, σε ανταρσία  «Γκιουρντζή πιά μη κοιμάσαι, σηκώσου με ορμήν,» Ρήγας Φεραίος 2       <Ἀνασηκῶσαι:> ἀνταποδοῦναι ἢ ἀναλαβεῖν, ὥσπερ οἱ ἱστάντες, οἷον ἐξισῶσαι τῷ λείποντι ἢ πλεονάζοντι. Suda, Lexicon 3       Ανασηκόω: αναπληρώ το ελλείπον δια της προσθήκης βάρους  έως ότου ισορροπήσει η ζυγαριά.
ΤΑΛΟΡΘΑ	Τα ‘λόρθα	Ολόρθα	Οι λέξεις απαντώνται χωριστά τό ὅλον τό ὀρθόν	Ολόρθα τοπικό επίρρημα που δηλώνει την κατεύθυνση (Σχηματίζεται από το επίθ. Ολόρθος-η-ον)	όλος < αρχ. ὅλος και ορθός < αρχ. ὀρθός	1   ολόρθα, 'λόρθα· ολόρτα. 1) α) Σε εντελώς όρθια στάση: ολόρθα εσηκώθη (Χρον. Μορ. H 2391)… 2   ολόρθος -η -ο [olórθos] Ε3 : (λογοτ.) με επίταση, όρθιος. 3   ὅλος, Ιων. οὖλος, -η, -ον, : ολόκληρος, εντελής, ακέραιος, πλήρης  και ὀρθός, -ή, -όν, ευθύς, ίσιος, ως προς το ύψος, όρθιος, ανορθωμένος.
ΠΑΡΤΣ’	πάρε τους	παίρνω	ἐπ-αίρω	Πάρε: παίρνω ρήμα ενεργητική αόριστος προστακτική ενικός δεύτερο	<μσν. παίρνω < ἐπαίρνω < αρχ. ἐπαίρω	1   Παίρνω: Σε χρήσεις όπου η σημασία του εξαρτάται κυρίως από το αντικείμενο ή γενικότερα από τα συμφραζόμενα. 2   ἐπαίρω: παρακινώ, διεγείρω, στο ίδ., Σοφ. κ.λπ.· υποκινώ ή πείθω κάποιον να κάνει κάτι, με απαρ., σε Ηρόδ., «…ἐπάρας Κροῖσον στρατεύεσθαι επί Πέρσας…» (που ξεσήκωσαν τον Κροίσο, για να κινήσει το στρατό του εναντίον των Περσών)
ΠΑΡΑΝΤΑΡΙΑ	παρανταριά		πάραντα	Πάρ-αντα: επίρρημα	1.    Πάραντα<παρά + άντα) όπως ἄναντα, εκ του ἀν-άντης, -ες (ἀνά, ἄντην) 2.    Πάραντα<παρά+αντίος	Α΄ΕΚΔΟΧΗ 1. πάρ-αντα, πλαγίως, παράμερα σε Ομήρ. Ιλ. Παρόμοια λέξη ἄναντα, του ἀν-άντης, -ες (ἀνά, ἄντην), ανηφορικός, απότομος, απόκρημνος, σε Ηρόδ., Πλάτ., Ξεν.· πρὸς τὸ ἄναντες, στο υψηλότερο σημείο, σε Όμηρο πολλὰ δ' ἄναντα κάταντα πάραντά τε δόχμιά τ' ἦλθον· 2. Πάραντα: εκτός της ευθείας οδού, λοξώς («στραβά, λοξά»), πλαγίως, προς τα πλάγια α΄Πιθανή εξήγηση πλευροκόπησέ τους
		παρανταριά		Παρανταριά: ουσιαστικό θηλυκό ενικός ονομαστική αιτιατική κλητική	Παρανταριά < παρά+αντάρα Παρα- & παρ α' συνθετικό το οποίο δηλώνει επίταση, υπερβολή, παραπάνω από αυτό που πρέπει ή συνεπάγεται το β' συνθετικό	Β΄ΕΚΔΟΧΗ 1   Πυκνή ομίχλη 2   Μεγάλη ταραχή, φοβερή αναστάτωση β΄Πιθανή εξήγηση παρααντάριασέ τους (αντάρα της μάχης)
ΛΙΜΟΥΤΟΥΡΠΑΚΤΣ΄	Λαιμάρπαξέ τους	λαιμαρπάζω		Λαιμάρπαξε: λαιμαρπάζω ρήμα ενεργητική αόριστος προστακτική ενικός δεύτερο	Λαιμαρπάζω<λαιμό+αρπάζω Όπως και τα,	ΕΚΦΡΑΣΗ: Άρπαξέ τους από το λαιμό (Το Λιμούταρπακτς συμπεριλαμβανομένων των ιδιωματισμών,  είναι μια λαϊκότροπη συντόμευση για να δηλωθεί και η βιαιότητα που πρέπει να εφαρμοστεί)

Έχω την γνώμη πως ο άνθρωπος αυτός απλά θέλει να πει:

ΑΓΡΟΤΗ ΜΗΝ ΠΛΑΓΙΑΖΕΙΣ. ΣΗΚΩΣΟΥ

ΤΑ ΟΛΟΡΘΑ ΠΑΡΤΟΥΣ ΠΑΡΑΠΛΕΥΡΑ 

ΑΡΠΑΞΕ ΤΟΥΣ ΑΠΟ ΤΟ ΛΑΙΜΟ

Καιρός να ανασκουμπωθούν οι φιλόλογοι και σε συνεργασία με τους άλλους επιστήμονες, να μας βοηθήσουν ως έθνος, να διακρίνουμε μέσα από την γνώση των λέξεων και των κειμένων, το δρόμο προς την διάκριση του αληθινού από το ψευδές. Της ζωής με αγώνα και εργασία για τη γνώση και τις απολαβές, από την ζωή του φαίνεσθαι της απάτης και της ψευδοευμάρειας.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

1. Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας των H.G. Liddell & R. Scott

2. Lexigram Λεξικά, Γλώσσα, Παιδεία - Κοινωνικό Διαδικτυακό Φροντιστήριο Η μεγαλύτερη Πύλη για την ελληνική γλώσσα

3. Λεξικό της Kοινής Nεοελληνικής (Τριανταφυλλίδη)

4. Επιτομή Λεξικού Κριαρά

5. Λεξικόν Ομηρικόν Το μεν πρώτον συνταχθέν υπό Κρουσίου και πολλαχώς δ’επεκταθέν και κατά τας νεωτέρας ερεύνας διορθωθέν υπό Ε.Ε. Σέϊλερ διασκευασθέν υπό Ι. Πανταζίδου

6. Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσης Ιωάν. Σταματάκου

7. Λεξικόν Επίτομον της Ελληνικής Γλώσσης του Σκαρλάτου Δ. του Βυζαντίου 1839

8. Επίτομον Ελληνικόν Λεξικόν Α. Ν. Γιάνναρη ή Γιανναράκη Δαπάναις Ι.Ν. Σιδέρη 1909

---

[1] altsantiri.gr

[2] el.wikipedia.org

[3] Τίτλος άρθρου στο www.altsantiri.gr