Ἡ μεγάλη βλακεία μας!
Τοῦ Δημήτρη Ἀθ. Ἀλεξανδράκη
Τὸ Πανεπιστήμιο Κέϊμπριτζ (cambridge) καὶ οἱ περί αὐτοῦ, εἰσπράττουν χρήματα ἀπό τὴν ἐνασχόλησή τους μὲ τὴν ἀρχαία ἑλληνική γραμματεία. Ἀντίθετα ἐμεῖς ὂχι μόνον δὲν εἰσπράτουμε, ἀλλά δὲν γνωρίζουμε καὶ ἀπαξιώνουμε κάθε λέξη ποὺ τὴν θεωροῦμε χωριάτικη, βλάχικη καὶ ξένη ὡς πρὸς τὴν «εὐγενική» καὶ «εὐπρόφερτη» νεοελληνική «πρωτευουσιάνικη» γλῶσσα.
Παράδειγμα 1ον Τό κουρκούτι
ἢ ἡ κουρκούτη
Σὲ
σχόλια στὸν Ἀριστοφάνη ἀναφέρεται τὸ ἐξῆς: «ἀθάρα λέγεται ἡ ἰδιωτικῶς
λεγομένη κουρκούτη· ἤγαγε δὲ αὐτὴν γραῦς τις τῷ Ἀσκληπιῷ· εἰκότως· αἱ γὰρ
γραῖαι τοὺς ὀδόντας ἀποβαλοῦσαι οὐκ ἄλλο τι ἢ ἀθάραν ἐσθίουσιν· τοιοῦτον ἐχρῆν
καὶ δῶρον αὐτὰς προσφέρειν τῷ θεῷ.»
Μὲ
λίγα λόγια αἱ γραῖαι ποὺ ἒχασαν τὸ δόντια τους τρῶνε κουρκούτη.
Παράδειγμα 2ον κορδοκύλησε
Ὃταν
εἲμασταν παιδιά στὸ χωριό, παίζαμε ρίχνοντας μεγάλες πέτρες σὲ κατηφορικά
σημεῖα. Λέγαμε λοιπόν, γιὰ τὴν πέτρα ποὺ κυλοῦσε καὶ ἀναπηδοῦσε, ποὺ ὡς ἐπὶ τὸ
πλεῖστον εἶχε ἀκανόνιστο σχῆμα, ὃτι κορδοκύλησε. Σύνθετη λέξη κόρδο - κύλησε! Τὶ
εἶναι αὐτό τὸ πρῶτο συνθετικό.
Σὲ σχόλια στὸν Λουκιανό δίνεται μιὰ ἐρμηνεία γιὰ τὸν χορό κόρδακα: «<κόρδακα*>] κόρδαξ ἐστὶν ἡ μετὰ μέθης ὄρχησις » Εἶναι σὰν αὐτό ποὺ λέμε «ἀλλοῦ πατᾶ καὶ ἀλλοῦ βρίσκεται». Τὸ ἲδιο συμβαίνει καὶ μὲ τὴν πέτρα! Ἡ εὐχαρίστησή μας ἦταν, οἱ ἀπρόβλεπτες θέσεις ποὺ λάμβανε ἡ πέτρα κατά τὴν κίνησή της. Γι’ αὐτό τὸ παιχνίδισμα, τὸν χορό τῆς πέτρας, βρίσκουμε νὰ ἀναφέρει ὁ Ἀθήναιος ὁ Ναυκρατίτης, στὸ δεκαπεντάτομο ἒργο του «Δειπνοσοφισταί» γιὰ δύο χορούς: «...ἡ δ' ὑπορχηματικὴ τῇ κωμικῇ οἰκειοῦται, ἥτις καλεῖται κόρδαξ· παιγνιώδεις δ' εἰσὶν ἀμφότεραι. ...»
Παρεμπιπτόντως
νὰ ἀναφέρουμε τὰ τρία εἲδη ὂρχησης καὶ τὴν κυρίαρχη σχέση τους στὰ θεατρικά
ἒργα.
1ον Ἡ ἐμμέλεια
στὴν τραγωδία. Μάταια θὰ ψάχνετε στὸ διαδίκτυο νὰ βρεῖτε πληροφορίες σχετικά μὲ
τὸν χορό/ὂρχηση τῆς τραγωδίας.
2ον Ὁ κόρδαξ στὴν κωμωδία. Στὸ λεξικό LSJ ἀναφέρεται πὼς «τὸ νὰ χορεύῃ τις αὐτὸν ἐκτὸς τῆς σκηνῆς
ἐθεωρεῖτο σημεῖον μέθης» Στὸ διαδίκτυο θὰ βρεῖτε περισότερες πληροφορίες.
Σχετίζεται μὲ τὸ γνωστό τσιφτετέλι. Καὶ
3ον Ἡ σίκιννις στὸ σατυρικό δράμα. Εἶναι ὁ χορός τῶν
σατύρων.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου